23 Kasım 2011 Çarşamba

Hizmet İhracı




Hizmetin tanımı KDV Kanunun 4. maddesinde "teslim ve teslim sayılan haller ile mal ithalatı dışında kalan işlemler" şeklinde tanımlanmış ve bu işlemlerin, bir şeyi yapmak, işlemek, meydana getirmek, imal etmek, onarmak, temizlemek, muhafaza etmek, hazırlamak, değerlendirmek, kiralamak, bir şeyi yapmamayı taahhüt etmek gibi şekillerde gerçekleşebileceği belirtilmiştir.

Anlaşılacağı üzere maddede hizmet dolaylı bir şekilde tanımlanmış ve hizmet sayılan bazı işlemler belirtilmek suretiyle maddede sayılan ve bunlara benzeyen işlemlerin de hizmet sayılacağı hükme bağlanmıştır. Bu nedenle hizmet belli bir tanım ve bilinen bazı işlemlerle sınırlandırılmayacak, ilerde değişik bir şekilde ortaya çıkacak bazı işlemler de genel tanım ve verilen örneklere göre hizmet olarak değerlendirilecektir.

Verilen örneklerde genellikle mesleki faaliyetlere yer verilmiştir. Bunlar mümessillik, müşavirlik, mühendislik, gözetmenlik gibi hizmetlerin hizmet ihracına konu olabileceği belirtilmiştir.

Burada hizmetin Türkiye’de yapılıp yapılmadığı önem kazanmaktadır.

Türkiye’ye yapılan hizmet vergilenirken diğer taraftan Kanunun 11/1-a maddesi ile “a-İhracat teslimleri ve bu teslimlere ilişkin hizmetler, yurt dışındaki müşteriler için yapılan hizmetler, serbest bölgelerdeki müşteriler için yapılan fason hizmetler ve karşılıklı olmak şartıyla uluslararası roaming anlaşmaları çerçevesinde yurt dışındaki müşteriler için Türkiye'de verilen roaming hizmetleri” KDV’den istisna edilmiştir.

Hizmet istisnası uygulamasına esas olarak ta 26 seri KDV genel tebliği ile 4 ana unsurun birlikte gerçekleşmesi şartı getirilmiştir. Bu 4 ana şartın birlikte gerçekleşmesi esastır. Bu unsurlardan herhangi birinin mevcut olmaması halinde istisna uygulanmayacaktır. Bu unsurlar;

1- Hizmet Türkiye'de yurt dışındaki bir müşteri için yapılmış olmalıdır:

2- Fatura veya benzeri nitelikteki belge yurt dışındaki müşteri adına düzenlenmelidir:

3- Hizmet bedeli döviz olarak Türkiye ye getirilmelidir.

4- Hizmetten yurt dışında yararlanılmalıdır.

Öte yandan serbest bölgelere yapılan fason hizmetlerde ise;

a)     Fason hizmet serbest bölgelerde faaliyet gösteren müşteriler için yapılmış olmalıdır.

b)    Fason hizmetten serbest bölgelerde faydalanılmalıdır

Yurt Dışına Yapılan Hizmetler Dolayısıyla KDV İstisnası:

KDV Kanununun birinci maddesine göre hizmetin vergilenmesi için Türkiye’ de yapılması ve Türkiye da değerlendirilmesi gereklidir. Hizmet Türkiye’de yapılmakla birlikte yurt dışındaki müşteriler için yapılırsa Kanunun 11/1-a maddine göre KDV’den istisnadır. 

KDV Kanununun 12 inci maddesinde ve 26 seri nolu KDV genel tebliğinde bir hizmetin ihracat istisnası kapsamında değerlendirilmesi için hangi şartlara tabi olması gerektiği belirtilmiştir.

En geniş anlatımıyla 26 seri nolu KDV genel tebliğinde KDV hizmet istisnasından faydalanılabilmesi için 4 ana unsur belirlenmiş olup bu unsurların hepsinin birlikte gerçekleşmesi haline istisna uygulanabilecektir. 4 unsurdan herhangi birinin gerçekleşmemesi halinde istisna uygulanması mümkün değildir.

Hizmetin ihracat istisnasına konu olabilmesi için;

       *   Hizmet yurt dışındaki müşteri için yapılmış olmalıdır.

Yurt dışındaki müşteriden kasıt, hizmet sunulan kişinin ikametgâhı, işyeri, kanuni ve iş merkezinin yurt dışında bulunması veya yurt içinde bulunan bir firmanın, yurt dışında kendi adına müstakil olarak faaliyet gösteren şube, acente, temsilci ve bürosunun olması gerekmektedir

       * Fatura ve benzeri belge yurt dışındaki müşteri adına düzenlenmelidir.

Yapılan hizmet ile ilgili olarak düzenlenecek fatura veya benzeri belgenin, yukarıda özellikleri açıklanan yurt dışındaki bir müşteri adına olması zorunludur

      *   Hizmet bedeli döviz olarak Türkiye ye getirilmelidir

Yurt dışındaki müşteri için yapılan hizmete ait bedelin, Türkiye'ye döviz olarak getirilmesi zorunludur. İstisnadan yararlanacak olanın döviz alım bordrosu veya dövizin Türkiye'ye getirildiğini tevsik eden, kambiyo mevzuatına göre geçerli diğer bir belge ile bunu tevsik etmesi gerekmektedir

      *   Hizmetten yurt dışında yararlanılmalıdır.

İstisnanın uygulanabilmesi için, hizmetten, yurt dışında yararlanılmış olması gerekir. Diğer bir anlatımla, yurt dışındaki müşteri için verilen hizmetin bu müşterilerin, Türkiye'deki faaliyetleri ile ilgisinin olmaması ve yapılan işin hizmetin tanımına uygun olması gerekmektedir.

Ayrıca madde metninde, karşılıklı olmak şartıyla uluslararası roaming anlaşmaları çerçevesinde yurt dışındaki müşteriler için Türkiye de verilen roaming hizmetleri de istisna edilmiştir.

Roaming kelime anlamı itibariyle dolaşım- gezinti anlamına gelmektedir. Ancak bu istisnadan iki ülke arasında karşılıklı uluslararası anlaşma olması koşulu ile GSM operatörleri yararlanabilmektedir. Türk GSM veya Telekom firmalarının yurt dışındaki telefon operatörlerinin aboneleri tarafından Türkiye ye telefon açılması halinde, bu çağrının Türkiye deki aranan telefon sahibine iletilmesi hizmeti ihracat istisnası kapsamındadır.
 
Hizmet ihracı ile ilgili olarak güncel olarak uygulanan 26-30-84-86-87-113 seri No.lu KDV genel Tebliğleri vardır.

İstisnanın Beyan Edileceği Dönem

 

Hizmet ihracı istisnası uygulamasında;  
·         Hizmetin Türkiye'de yurt dışındaki bir müşteri için yapılmış olması,

·         Fatura ve benzeri belgenin yurt dışındaki müşteri adına düzenlenmesi,

·         Hizmet bedelinin döviz olarak Türkiye'ye getirilmesi,

·         Hizmetten yurt dışında yararlanılması, 
 
Şartları aranmaktadır. 

KDV Kanununun yukarıda belirtilen hükümleri ile konu hakkındaki açıklamaların yer aldığı 113 nolu KDV Genel Tebliği uyarınca, yurt dışındaki müşteriler için ifa edilen hizmetlerin, hizmetin ifa edildiği dönemde, bedelin döviz olarak Türkiye'ye gelmesi beklenilmeden ihracat istisnası kapsamında beyan edilecektir. 

Ancak, bu şekilde beyan edilen işlemlerle ilgili yüklenilen ve indirim konusu yapılamayan vergilerin KDV Kanununun 32 inci maddesi kapsamında iadesi hizmet bedeli döviz olarak Türkiye'ye gelmeden yerine getirilmeyecektir.

Döviz Alım Belgesi Neden Önemlidir


Hizmet mal gibi alım satıma konu edilemez, mal gibi teslime konu edilemez bu nedenle teslim hükümlerine tabi tutulması da mümkün değildir. Hal böyle olunca dövizin yurt dışından gelmesi bir hizmetin yurt dışı için yapıldığının tevsiki için en önemli unsurdur.

Döviz alım belgesine bağlanmayan bir hizmetin yurt dışındaki müşteri için yapıldığı ve hizmetten yurt dışında faydalanıldığının ispat ve tevsiki çok zordur bu itibarla hizmet istisnasının 4 unsurundan en önemlisi döviz alım belgesidir. Başka bir deyişle hizmet bedeli dövizin Türkiye ye getirildiğinin belgelenmesidir.

Bu nedenledir ki istisnanın oluşumu ve beyanı da dövizin yurda geldiği dönemde yani en önemli unsurun oluştuğu dönemde yapılmaktadır.

 

Serbest Bölgelere Hizmet İhracı


Serbest Bölgeler ülkenin siyasi sınırları içersinde olmakla birlikte gümrük hattı dışında kaldıklarından bölge içinde yapılan mal teslimleri ile hizmet ifaları KDV ye tabi değildir. Katma Değer Vergisi Kanununun 17 inci maddesinin 4-ı fıkrasına göre Serbest Bölgelerde verilen hizmetler katma değer vergisinden müstesnadır.

Buna göre, Serbest Bölge Müdürlüğünden alınan Giriş İzin Belgesi ne dayanılarak serbest bölgede faaliyette bulunan firmalara serbest bölge içersinde verilen danışmanlık, müşavirlik, avukatlık v.b hizmetleri için KDV söz konusu değildir. Verilen hizmetlerden dolayı yüklenilen KDV nin ise indirim konusu yapılması mümkün olmayıp, Katma Değer Vergisi Kanunun 30/a maddesi gereğince olayın özelliğine göre gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınması gerekmektedir.

Diğer yandan 04/06/2008 tarih ve 5766 sayılı yasa ile KDV Kanunun 11 inci maddesinin bire “a” bendinde yapılan değişiklikle serbest bölgelere yapılan fason hizmetlerde hizmet istisnası kapsamına alınmıştır. Bu kapsamda istisna uygulanabilmesi için yine aynı maddenin üçüncü bendi gereğince;

a)     Fason hizmet serbest bölgelerde faaliyet gösteren müşteriler için yapılmış olmalıdır.

      b)   Fason hizmetten serbest bölgelerde faydalanılmalıdır

Bu istisna uygulamasında fason hizmet, bir malın mülkiyet ve tasarruf hakkının devralınmaksızın ücreti karşılığı belirli işlemlere tabi tutularak/işlemlerden geçirilerek tasarruf veya mülkiyet hakkı sahibine iade edilmesini ifade edecektir.

Buna göre, serbest bölgeden gönderilen ana madde ve malzemelerin, yurt içinde bulunan işletmelerde çeşitli işlemlere tabi tutulduktan sonra yeniden serbest bölgeye gönderilmesi suretiyle verilen fason hizmetler istisna kapsamında değerlendirilecektir.

Bu istisna uygulaması kapsamındaki işlemlerden kaynaklanan iade talepleri, hizmet ihracatından kaynaklanan iade taleplerinin yerine getirilmesine ilişkin esaslar çerçevesinde sonuçlandırılacaktır.

İade talebi bir dilekçe ile yapılacak ve dilekçeye;

·         Fason hizmete ait faturaların fotokopisi ve faturalara ilişkin bilgileri ihtiva eden firma yetkililerince onaylı liste,

·         Fason hizmetin gerçekleştirildiği döneme ait indirilecek KDV listesi,

·     İstisna kapsamındaki fason hizmet nedeniyle yüklenilen vergi miktarına ilişkin hesaplamaları gösterir tablo,

·        Fason hizmete konu malın serbest bölgeden yurtiçine, yurtiçinden serbest bölgeye gönderilmesine ilişkin gümrük beyannamesi veya gümrük beyannamesi yerine geçen belge (aslı veya noter, gümrük idaresi, ilgili vergi dairesi müdürü ya da yeminli mali müşavirce onaylı örneği),

             Eklenecektir.

 

İhracat Komisyonları


Yurt dışı firmalarının Türkiye den ithal edecekleri mal ve hizmetlerin alımına aracılık eden yerli firmaların bu işler için yurt dışı firmasından aldıkları ihracat komisyonları ihraç edilen mal ve hizmetlerden yurt dışında faydalanılacağı, fatura yurt dışı firması adına kesileceği ve bedeli döviz olarak geleceği için hizmet istisnası kapsamındadır. Görüleceği üzere ihracat istisnası için gerekli olan 4 koşulu birden taşımaktadır.

 

Tamir İçin Geçici İthal Yolu İle Getirilen Araçlar


KDV kanunun 11 inci maddesi ile 26 ve 30 seri nolu KDV genel tebliğleri gereğince Yurt dışından geçici ithal rejimi çerçevesinde tamir, bakım, onarım gibi nedenlerle yurda getirilen araçların tamir, bakım ve onarımından sonra yurt içinde teslim edilmeksizin, yurt dışına gönderilmesi halinde hizmet ihracı için aranan 4 unsuru da bir arada taşıdığı için istisna kapsamındadır.

Yurt Dışına Fason İşçilik Yapılması


KDV kanunun 11 inci maddesi ile 26 ve 30 seri nolu KDV genel tebliğleri gereğince Geçici kabul yolu getirilen bir mala Türkiye’de fason işçilik hizmeti verilmesi ve tekrar yurt dışına sahibine gönderilmesinde de Fason işçilik yapan bir firmanın hizmet ihracı istisnasından yararlanabilmesi için, faturanın yurt dışındaki firma adına kesmesi, bedelini döviz olarak Türkiye ye getirmesi, fason olarak işlenen malların hiçbir şekilde yurt içinde satmaması şartıyla hizmet ihracı için aranan 4 unsuru da bir arada taşıyacağı için istisna kapsamındadır.

Model Kalıplarının Durumu


İhraç edilen ürünlerin üretimi için gerekli olan ve yurt dışındaki firma tarafından imal ettirilen, faturası yurt dışındaki müşteri adına düzenlenen ve bedeli yurt dışındaki firma tarafından ödenen model kalıpların, işi bittikten sonra yurt dışına gönderilmese dahi ihraç edilen mallar için verilen hizmetler kapsamında değerlendirilerek ihracat istisnasından faydalanması mümkündür ancak bedelin döviz olarak yurda getirildiğinin tevsik edilmesi gerektiği unutulmamalıdır.

Hizmetin Hizmet Yapana İadesi Olurumu


Mal satışlarında atılan bir mal fiili ve fiziki olarak iade edilebilir ama hizmetin fiili olarak veya fiziki olarak iadesi veya bunun herhangi bir şekilde belgelenmesi mümkün değildir.

Mal satışlarında herhangi bir şekilde malın iadesi iade faturası ile olmasına karşılık hizmette hizmetin iadesi iade faturası ile söz konusu olmaz her işlem kendi başına bir hizmet olarak değerlendirilmek zorundadır.

Kaynak: Mustafa Gürhan ACAR İzmir Vergi Dairesi Başkanı
Lütfi Çetin ÇALI   E. Vergi Dairesi Md. Yrd.
İhracat istisnası ve iadeler ile tevkifat uygulamaları
kısım 4 sayfa 83-93

16 Kasım 2011 Çarşamba

Teminat Karşılığı İade – Mahsup

 


Nakit iadelerde (HİS sistemine tabi mükellefler hariç) veya özel esasları gerektiren bazı hususlarda iade ve mahsubun teminat karşılığı yapılması mümkündür. Teminatlar ise karşımıza

* İndirimli Teminat

              %4 olarak belirlenen

              %8 olarak belirlenen

* Normal teminat

* Yükseltilmiş teminat olarak çıkmaktadır.

Bu konuya başlamadan evvel bazı tabirlerin bilinmesi gereklidir. Bunlara aşağıda yer verilmiştir.


Sahte Belge;

Sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge tanımına Vergi Usul Kanununun 359 uncu maddesinde yer verilmiştir. İade taleplerinin değerlendirilmesi sırasında anılan maddede yer alan hükümlerin dikkate alınması gerekmektedir. Ayıca 84 seri nolu KDV genel tebliği gereği;

Sahte belge gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen belgedir. Bu itibarla; bir mal hareketi veya hizmet ifası söz konusu olmaksızın düzenlenen belgeler sahte belge olarak kabul edilecektir

Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge;

84 seri nolu KDV genel tebliği gereği; Muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belgeler ise gerçek bir muamele veya duruma dayanmakla birlikte bu muamele veya durumu mahiyet veya miktar itibarıyla gerçeğe aykırı şekilde yansıtan belgelerdir. Buna göre;

- mal veya hizmetin miktar veya değerini gerçeğinden az veya çok gösteren,

- alıcı veya satıcısı, tarihi, seri numarası tahrif edilmiş,

- mal tesliminin veya hizmet ifasının gerçek olduğu ancak belge düzenleme yetkisi bulunmayanlar tarafından düzenlenen veya adına belge düzenlenmesi gereken kişi yerine başkası adına düzenlenmiş belgeler (bu belge kullanıcı açısından muhteviyatı itibariyle yanıltıcı, düzenleyen açısından sahte belge olarak kabul edilecektir.)
muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belgelerdir.

Olumsuz Rapor;

84 seri nolu KDV genel tebliği gereğince; Mükellefler hakkında SMİYB düzenledikleri ya da kullandıkları konusunda belirlemelerin yer aldığı inceleme raporları "olumsuz rapor" sayılır. Bunlar, iade taleplerinin genel esaslar yerine özel esaslara göre, bir başka ifade ile yükseltilmiş teminat karşılığında veya münhasıran inceleme raporuna göre yerine getirilmesine yol açan raporlardır.

SMİYB kullanıldığı konusunda belirlemelerin yer aldığı raporlarda, raporun ait olduğu her bir vergilendirme döneminde SMİYB kullanılması nedeniyle reddedilen katma değer vergisi iade alacağının, iade hakkı doğuran işlem dolayısıyla yüklenilen verginin (ihraç kaydıyla teslimlerde teslim bedeli üzerinden hesaplanan verginin, iade hakkı doğuran işlemi bulunmayan mükelleflerde ilgili dönemdeki toplam vergi indiriminin) % 5'ini aşması halinde bu rapor olumsuz rapor sayılır.

SMİYB düzenlendiği konusunda belirlemelerin yer aldığı raporlar başka bir şart aranmaksızın olumsuz rapor sayılır.


Olumlu Rapor;

84 seri nolu KDV genel tebliği gereği; İade hakkı doğuran işlemler dolayısıyla düzenlenen olumlu raporlar, teminat miktarının azaltılmasına veya genel esaslara göre iade yapılmasına dönüşü sağlamaktadır. Katma değer vergisi iade uygulamaları bakımından bir raporun "olumlu rapor" sayılabilmesi için;

- İade hakkı doğuran işlem dolayısıyla yüklenilen vergilerin (ihraç kaydıyla teslimlerde teslim bedeli üzerinden hesaplanan verginin) % 90 veya daha fazlasının onaylanmış olması,

-Sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belgeler nedeniyle reddedilen bir kısım varsa bu kısmın, iade hakkı doğuran işlem dolayısıyla yüklenilen vergilerin (ihraç kaydıyla teslimlerde teslim bedeli üzerinden hesaplanan verginin, iade hakkı doğuran işlemi bulunmayan mükelleflerde ilgili dönemdeki toplam vergi indiriminin) % 5'ini aşmaması gerekmektedir.

YMM tasdik raporları da olumlu rapor olarak kabul edilir. Ancak raporlarda;

- İade hakkı doğuran işlem dolayısıyla yüklenilen vergilerin doğruluğunun onaylanma oranı ile SMİYB olduğu gerekçesi ile reddedilen bir kısım varsa, belgelerin düzenleyicileri, tarih ve numaraları, toplam tutarları, bu tutarın toplam iade talebi içindeki payı ve belgelerin SMİYB addedilme nedenlerinin,

- SMİYB dışındaki nedenlerle reddedilen bir kısım varsa, ilgili mevzuat hükümlerine de atıf yapılarak red gerekçelerinin,

bu nedenlerle reddedilen tutarlar ve bu tutarların toplam iade talebi içindeki paylarına da yer verilmek suretiyle açıkça belirtilmesi gerekir.


Olumsuz Tespit;

84 seri nolu KDV genel tebliği gereği;

- Belge düzenleyen veya kullanan mükellef nezdinde yapılmakta olan incelemede veya bu mükellefin ticari ilişkide bulunduğu diğer kişi veya kurumların incelenmesi sırasında yahut yetkili makamların yazıyla bildirmesi üzerine SMİYB düzenlendiği veya kullanıldığının vergi dairesinin ıttılaına girmesi,

- Mücbir sebep sayılan haller dışındaki nedenlerle ilgili dönem defter ve belgelerinin ibraz edilmemesi veya birden fazla döneme ilişkin olarak katma değer vergisi beyannamesinin (süresinden sonra verilenler hariç) verilmemesi,

-Yapılan yoklama ve araştırmalarda mükellefin bilinen adreslerinde bulunamaması, (bu durumda olan mükelleflerden iade hakkı doğuran işlemin gerçekleştiği dönem itibarıyla vergiye müteallik ödevlerini yerine getirdiği tespit edilenlerin işi bıraktığına ilişkin bildirimde bulunmamış olmaları olumsuz tespit sayılmaz.

- Mükelleflerin işletmelerinin sermaye tutarı, kullandıkları kredi miktarı, üretim tesisi olanlarda tesisin kapasitesi, verimliliği, istihdam ettikleri işçi sayısı gibi unsurlar ile iş hacmi arasında bariz bir nispetsizlik bulunması. Şu kadar ki, bu tespitin en az vergi dairesi müdür yardımcısı başkanlığında oluşan üç kişilik bir komisyon tarafından mükellefin iş yerinde yapılacak bir yoklama ile tutanağa bağlanmış olması gerekir


 

%4 İndirimli Teminat Uygulamasından Yararlanabilecek Mükellefler


84 seri nolu KDV genel tebliği gereği; Aşağıdaki şartları taşıyan mükellefler, nakit olarak talep ettikleri iade miktarının teminat isteme sınırı aşan kısmının % 4'ü kadar teminat verirler

- Haklarında SMİYB düzenlediği veya kullandığı konusunda rapor bulunmayan,

- Son 5 yıl içinde adlarına tahakkuk eden gelir, kurumlar ve katma değer vergilerini ödeyen (Vergilerin tecil edilmesi bu şartın ihlali sayılmaz. Faaliyetleri 5 yıldan az olan mükelleflerde, faaliyette bulunulan süre içinde tahakkuk etmiş söz konusu vergi borçlarının ödenmiş olması halinde bu şart yerine getirilmiş sayılır.)

- İade hakkı doğuran işlemlerin bulunduğu birbirini izleyen son 5 vergilendirme döneminde hakkında olumlu rapor yazılmış bulunan, dış ticaret sermaye şirketleri ve sektörel dış ticaret şirketleri nakit olarak talep ettikleri iade miktarının teminatsız iade için belirlenen sınırı aşan kısmının % 4'ü kadar teminat verirler.

Olumlu rapor bölümünde belirtilen özellikleri taşıyan raporlar "olumlu rapor" olarak kabul edilir. Yeminli mali müşavirlerle süresinde düzenlenmiş tam tasdik sözleşmesi bulunan mükellefler hakkında iade hakkı doğuran işlemlerin bulunduğu birbirini izleyen son 5 döneme ait olumlu YMM tasdik raporu bulunması halinde bu şart gerçekleşmiş sayılır. Birbirini izleyen 5 vergilendirme döneminden kasıt, iade hakkı doğuran işlemlerin yapıldığı birbirini izleyen dönemlerdir. Bu dönemler arasında herhangi bir dönemde inceleme raporu veya YMM tasdik raporu düzenlenmesini gerektiren bir iade hakkı doğuran işlem bulunmadığı takdirde, bu dönemler, birbirini izleyen 5 dönemin hesaplanmasında dikkate alınmaz.

Birbirini izleyen son 5 döneme ait olumlu raporlardan bir kısmının vergi inceleme elemanları, bir kısmının ise YMM tarafından düzenlenmiş olması halinde de bu şartın gerçekleşmiş sayılacağı tabiidir. Ancak 5 olumlu rapor şartını kısmen veya tamamen yeminli mali müşavirlerce düzenlenen raporlarla yerine getiren mükelleflerin indirimli teminattan yararlanabilmeleri için, iade talebinde bulundukları dönem için de tam tasdik sözleşmesi yapmış olmaları gerekmektedir. Tam tasdik sözleşmesi kapsamında bulunmayan bir döneme ilişkin iade talebi ise normal teminat karşılığı, teminat verilmemişse YMM tasdik raporu veya inceleme raporuna istinaden yerine getirilir.

Son olumlu rapor vergi dairesine intikal ettikten sonra (diğer şartlar da gerçekleşmişse) raporun ilgili olduğu vergilendirme döneminden sonraki iade talepleri için indirimli teminat uygulamasına başlanır.

Otomotiv sektöründe faaliyet gösteren dış ticaret sermaye şirketlerinden bu bölümde sayılan diğer şartları taşıyan imalatçıların, 1318 sayılı Finansman Kanununda yer alan tarifelerdeki taşıtların ihracatından kaynaklanan iade taleplerinde 5 olumlu rapor şartı aranmaz.

Hizmet ihracı istisnasından doğan iadelerde %4 indirimli teminat hükümleri uygulanmaz.

 

%8 İndirimli Teminat Uygulamasından Yararlanabilecek Mükellefler


Aşağıdaki şartları taşıyan mükellefler, nakit olarak talep ettikleri iade miktarının teminat isteme sınırı aşan kısmının % 8'i kadar teminat verirler.

i. İmalatçılar ve İmalatçı-İhracatçılar: - Haklarında SMİYB düzenlediği veya kullandığı konusunda rapor bulunmayan, Son 5 yıl içinde adlarına tahakkuk eden gelir, kurumlar ve katma değer vergilerini ödeyen, İade hakkı doğuran işlemlerin bulunduğu birbirini izleyen son 5 vergilendirme döneminde hakkında olumlu rapor yazılmış bulunan mükelleflerden;

- Sanayi siciline kayıtlı olan,

- Ödenmiş sermayelerinin veya son bilançolarında kayıtlı amortismana tabi iktisadi kıymetlerinin (gayrimenkuller hariç) amortisman düşülmeden önceki toplam tutarı 80 milyar lirayı aşan (Söz konusu amortismana tabi iktisadi kıymetlerin ve bunların üzerinden ayrılan amortismanların Vergi Usul Kanununun 189 uncu maddesinde belirtildiği şekilde "özel bir amortisman defteri" veya "envanter defterinde açıkça gösterilmiş olması zorunludur.),

- İşletmenin sahip olduğu amortismana tabi iktisadi kıymetler ve bu kıymetlerin kayıtlı olduğu defterlerin noter onayları ve numaraları ile kaç yıldır amortismana tabi tutuldukları kapasite raporlarında açıkça belirtilen,

- İmalat işinde 20 veya daha fazla işçi çalıştıran (İşçi sayısının tespitinde bizzat imalat işinde çalışan işçiler dikkate alınır. Bunlar dışında kalan yönetici, büro personeli ve muhasebeci gibi personel dikkate alınmaz. Mevsimlik dalgalanmaların olduğu durumda hesap dönemi ortalaması esas alınır.),

imalatçı-ihracatçılar ile ihracatçılara ihraç kaydıyla teslimde bulunan imalatçılar nakit olarak talep ettikleri iade miktarının bu Tebliğin (I/1.2.) bölümünde belirlenen sınırı aşan kısmının % 8'i kadar teminat verirler.

ii. Özel Finans Kurumları: Haklarında SMİYB düzenlediği veya kullandığı konusunda rapor bulunmayan, Son 5 yıl içinde adlarına tahakkuk eden gelir, kurumlar ve katma değer vergilerini ödeyen, İade hakkı doğuran işlemlerin bulunduğu birbirini izleyen son 5 vergilendirme döneminde hakkında olumlu rapor yazılmış bulunan mükelleflerden;

özel finans kurumları nakit olarak talep ettikleri iade miktarının teminat isteme sınırını aşan kısmının % 8'i kadar teminat veririler.

iii. Diğer İhracatçılar: - Haklarında SMİYB düzenlediği veya kullandığı konusunda rapor bulunmayan, Son 5 yıl içinde adlarına tahakkuk eden gelir, kurumlar ve katma değer vergilerini ödeyen, İade hakkı doğuran işlemlerin bulunduğu birbirini izleyen son 5 vergilendirme döneminde hakkında olumlu rapor yazılmış bulunan mükelleflerden;

- Son üç takvim yılı itibarıyla ihracatları her bir yıl için beş milyon ABD Dolarını, veya

- Son beş takvim yılı itibarıyla ihracatları her bir yıl için bir milyon ABD Dolarını,

geçen ihracatçılar, burada öngörülen ihracat tutarını gerçekleştirdikleri son yılı izleyen takvim yılı başından itibaren nakit olarak talep ettikleri iade miktarının teminat isteme sınırını aşan kısmının % 8'i kadar teminat

Hizmet ihracı istisnasından doğan iadelerde %8 indirimli teminat hükümleri uygulanmaz.

 

Yükseltilmiş Teminat Uygulamasına Tabi Mükellefler


SMİYB düzenleme veya kullanma fiiliyle doğrudan veya dolaylı ilgisi bulunan mükelleflerin iade talepleri yükseltilmiş teminat uygulamasına tabidir. Yükseltilmiş oran mükellefin durumuna ve iade ve mahsubun konusuna göre 2 veya 4 kat olabilmektedir.

 

Normal Oranlı Teminat Uygulamasına Tabi Mükellefler


İndirimli ve yükseltilmiş teminat uygulaması dışında kalan mükellefler normal teminat uygulamasına tabi olup duruma göre alınacak iade veya mahsubun bir katı tutarında teminat verilir.


Teminatsız Alınacak Nakit İadeler


Teminat verilmeden alınacak nakit iadelere gelince;

* Genel esaslara tabi mükelleflerin yasal haddin (Yasal had şu anda 4 bin TL dir.) altında kalan iadeleri,

* En az %51 hissesi kamuya ait mükellefler

* Yasal haddi aşmakla beraber YMM KDV iadesi gereğince nakit iade talep eden mükellefler

 

Teminat Karşılığı Yapılacak Mahsuplar


Teminat karşılığı yapılacak mahsuplara gelince;


* Haklarında olumsuz rapor bulunan mükellefler,

* Haklarında olumsuz tespit bulunan mükellefler

* Haklarında olumsuz rapor ve tespit olan mükelleflerden mal alanlar

* Haklarında ihtiyati haciz uygulanan mükellefler

Teminat uygulamasının hangi hallerde katlı olarak uygulanacağı özel esasları gerektiren hallerde mahsup konusunda tablolarla gösterilmiştir.